بررسی اثر حفاظتی عصاره دیواره بدن خیار دریایی گونه خلیج فارس (holothuria arenicola) در پیشگیری از آسیب القایی میدان الکترومغناطیسی (hz ۵۰) بر اسپرم و هورمون های جنسی موش کوچک آزمایشگاهی نژاد balb/c

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده است، برخی مواد طبیعی در جلوگیری از آسیب های میدان های الکترومغناطیسی موثر هستند، در پژوهش حاضر اثر حفاظتی عصاره بدن خیار دریایی خلیج فارس در برابر آسیب میدان الکترومغناطیسی با فرکانس 50 هرتز، بر پارامترهای اسپرم موش balb/c بررسی شده است. روش بررسی: در این پژوهش تجربی آزمایشگاهی 56 سر موش در 7 گروه شاهد، شاهد آزمایشگاهی (حالت خاموش میدان الکترومغناطیسی)، گروه تجربی 1 (تیمار با میدان) و گروه های تجربی 5،4،3،2 (تیمار با غلظت های عصاره خیار دریایی و میدان) تقسیم بندی شدند. کلیه گروه ها 10 روز، روزانه 4 ساعت در معرض میدان قرار گرفتند. گروه های تجربی 2 تا 5،6 ساعت قبل تیمار با میدان، تحت تیمار عصاره بدن خیار دریایی (25، 50، 100، 200 میلی گرم در کیلوگرم) قرار گرفتند؛ سپس سطح تستوسترون، lh و همچنین مورفولوژی، تحرک پذیری و حیات اسپرم ها اندازه گیری شد. تحلیل داده های آماری با استفاده از نرم افزار spss، آزمون آنالیز داده های یک طرفه و تست توکی در سطح 0/05>p انجام شد. یافته ها: تیمار با میدان الکترومغناطیسی بر سطح lh تغییر معنی دار نداشت (0/05<p)؛ اما باعث ناهنجاری در سر اسپرم (0/008±22%)، کاهش در تحرک (12%)، حیات اسپرم (0/16±57%)، مقدار تستوسترون (0/04±0/25) و افزایش وزن موش ها (38%) نسبت به گروه شاهد گردید. بررسی پارامترهای اسپرمی و هورمونی نشان داد که تحت تأثیر عصاره خیار دریایی در مقایسه با گروه تجربی 1، میزان ناهنجاری سر اسپرم در گروه تجربی 4 (0/012±6%) کاهش و تحرک اسپرم در گروه تجربی 5 (0/008±64%) افزایش یافت و همچنین بقاء اسپرم (0/01±77%) و مقدار تستوسترون (0/26±1/12) در گروه تجربی 4 افزایش نشان داد. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر آن است که عصاره خیار دریایی در مقابل اثرات مخرب میدان الکترومغناطیسی با فرکانس کم بر پارامترهایی نظیر تحرک، حیات و مورفولوژی اسپرم اثر حفاظتی دارد.